Được làm từ đường, Katanuki là một loại kẹo đặc biệt, không dùng để thưởng thức mà để thử thách sự kiên nhẫn và khéo léo của người chơi.
Tại các lễ hội của Nhật Bản, những trò chơi truyền thống luôn được nhiều người yêu thích, chẳng hạn như trò vớt cá vàng, tung vòng và bắn súng hơi. Trẻ em lẫn người lớn đều mong chờ ngày hội để có thể giành được giải thưởng từ các trò chơi. Đặc biệt, một hoạt động lễ hội rất được yêu thích là trò tách kẹo “Katanuki – カタヌキ/型抜き”. Từ một mảnh kẹo nhỏ, mỏng manh có hình bất kì, nhiệm vụ của người chơi là dùng cây kim nhỏ tách hình ra khỏi viền sao cho không bị vỡ. Nó tương tự như trò chơi tách kẹo Dalgona của “người hàng xóm” Hàn Quốc.
Khởi nguồn cho những thanh kẹo này là một công ty gia đình nhỏ, có tên là Hashimoto. Sau chiến tranh, ở một số nơi, người ta đã thử kéo mỏng loại kẹo đường “Bekko Ame – べっこう飴” (được làm bằng cách đun chảy đường) và vẽ thêm hình ảnh lên trên. Tuy nhiên, kẹo không thể tạo hình được trừ khi nó đang còn nóng, và phải cần đến nhiều nghệ nhân để làm ra một số lượng lớn kẹo. Đồng thời, nó cũng dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ và độ ẩm cao vào mùa hè, dễ dính, chảy nhão gây khó khăn cho việc bảo quản. Vì vậy, vào khoảng năm 1960, gia đình Hashimoto đã nghiên cứu một loại kẹo giúp giải quyết những vấn đề trên, với nguyên liệu từ bột gạo hoặc bột khoai tây, đường và màu thực phẩm để tạo thành Katanuki như hiện nay.
Thời gian đầu, loại kẹo này được bán tại những buổi biểu diễn Kamishibai – nghệ thuật kịch giấy trên đường phố. Nhưng sự ra đời của truyền hình đã dẫn đến sự suy tàn của nghệ thuật Kamishibai, nhà Hashimoto nhanh chóng xoay chuyển tình thế bằng cách mở những quầy bán kẹo của họ trên đường phố. Từ đó đến nay, Katanuki trở thành một trò chơi phổ biến tại các lễ hội.
Trò chơi bao gồm các thanh kẹo nhỏ, mỏng manh có khắc hình ảnh như hoa, đồ vật hàng ngày hoặc động vật. Các thiết kế có nhiều mức độ từ dễ đến khó và người tham gia phải cố gắng cẩn thận tách phần hình bằng kim hoặc ghim nhỏ mà không làm vỡ nó. Nếu thành công, người chơi sẽ giành được một giải thưởng, độ khó càng cao, giải thưởng càng lớn.
Hiện tại, công ty Hashimoto chỉ gồm 9 người: 4 người trong gia đình và 5 công nhân bán thời gian. Tuy nhiên, họ vẫn cố gắng cung cấp đủ kẹo Katanuki cho các lễ hội trên khắp Nhật Bản. “Chưa có số liệu thống kê tuy nhiên chúng tôi nghĩ rằng, Hashimoto là nơi duy nhất tại Nhật sản xuất loại kẹo này” – Chủ tịch hiện tại của công ty, Kenji Hashimoto cho biết. Nhưng điều đó đồng nghĩa là nếu công ty gặp khó khăn thì Katanuki sẽ “gặp nguy hiểm”.
Chính vì thế, khi tình trạng khẩn cấp được ban bố vào tháng 4 năm ngoái, các lễ hội mùa xuân trên khắp đất nước bị hủy bỏ, Hashimoto nhận ra rằng họ sẽ phải chịu tổn thất. Họ hy vọng khi đến mùa hè, các lễ hội sẽ hoạt động lại nhưng đại dịch vẫn tiếp diễn trong năm, các lễ hội vào mùa hè và mùa thu tiếp tục không thể tổ chức, dẫn đến nhu cầu cho Katanuki cũng giảm mạnh. Ngay cả những cửa hàng bán sản phẩm tự chơi tại nhà cũng chứng kiến doanh số bị tụt giảm. Nếu tình hình vẫn kéo dài, trò chơi truyền thống này sẽ đứng trước nguy cơ “biến mất”.